Sự cố giàn khoan tại mỏ Sông Đốc

Từ vụ cháy mỏ Sông Đốc – Một tình huống điển hình của “Major Emergency”

Ngày 21/5/2025, giàn khai thác dầu khí tại mỏ Sông Đốc – một trong những mỏ ngoài khơi phía Tây Nam Việt Nam – bất ngờ bốc cháy trong quá trình thu dọn mỏ. Theo thông tin chính thức, đám cháy được kiểm soát sau khoảng 30 phút nhờ sự phối hợp giữa đội vận hành trên giàn và lực lượng hỗ trợ từ bờ. Không có thiệt hại về người, nhưng nguy cơ cháy lan, nổ khí và ô nhiễm môi trường là hoàn toàn hiện hữu.

Dù đây là sự cố đã được khống chế, nhưng nó đặt ra câu hỏi lớn: Điều gì sẽ xảy ra nếu thời gian phản ứng chậm hơn? Nếu người chỉ huy mất bình tĩnh? Nếu không có phương án tổ chức ứng cứu?

Khi một sự cố khẩn cấp xảy ra: Những gì đang đặt lên vai người quản lý

Trong một tình huống khẩn cấp nghiêm trọng (Major Emergency), người đứng đầu giàn – thường là OIM (Offshore Installation Manager) – phải đối mặt đồng thời với:

• Mất kiểm soát tình hình: cháy lan, sập kết cấu, rò rỉ khí H₂S hoặc condensate.
• Áp lực ra quyết định nhanh: sơ tán hay kiểm soát? Dừng thiết bị nào trước? Gọi hỗ trợ từ bờ như thế nào?
• Gián đoạn liên lạc: nhiễu radio, mất tín hiệu vệ tinh, không đồng bộ thông tin.
• Tâm lý hoảng loạn: không chỉ ở nhân viên, mà chính bản thân người chỉ huy nếu không được đào tạo bài bản.
• Trách nhiệm pháp lý và truyền thông: truyền thông, pháp luật, giám sát chính phủ có thể tham gia ngay lập tức.

Những tình huống này không thể giải quyết bằng kinh nghiệm “thực địa” đơn thuần. Chúng yêu cầu một hệ thống năng lực chuyên sâu về quản lý khủng hoảng, phối hợp đa ngành và đặc biệt là khả năng duy trì trạng thái “lãnh đạo hiệu quả” trong điều kiện hỗn loạn.

OPITO MEM – Khóa học bắt buộc cho người giữ vai trò chỉ huy trong tình huống khẩn cấp

Tên đầy đủ: OPITO Major Emergency Management (MEM)

Đối tượng:

• OIM, Deputy OIM
• Control Room Operators
• HSE/ER Team Leaders
• Bờ quản lý giàn, nhân sự logistics hỗ trợ ứng phó

Tại sao khóa học này bắt buộc?

Khóa học MEM không đơn thuần là cung cấp kiến thức lý thuyết. Nó là một mô hình huấn luyện hành vi ứng phó khủng hoảng, thông qua các tình huống mô phỏng thực tế, giúp người học:

1. Nhận diện một tình huống có thể trở thành khẩn cấp lớn
   → Phân biệt được các cấp độ rủi ro và kích hoạt hệ thống ứng cứu phù hợp.
2. Ra quyết định trong điều kiện thông tin không đầy đủ
   → Ưu tiên sinh mạng con người, duy trì kiểm soát giàn, hạn chế thiệt hại tài sản.
3. Lãnh đạo đội ứng cứu, duy trì giao tiếp và tinh thần đội ngũ
   → Giữ bình tĩnh, phân công hiệu quả, chỉ huy bằng giọng nói đúng cách.
4. Phối hợp đa kênh với bờ, trực thăng cứu hộ, tàu cứu nạn
   → Đảm bảo liên lạc hai chiều giữa giàn – bờ – điều phối viên.
5. Tạo lập báo cáo sau sự cố, rút kinh nghiệm và xử lý pháp lý ban đầu
   → Cấu trúc thông tin, lưu vết lệnh, giao tiếp với nhà điều hành và truyền thông.

Phương pháp giảng dạy:

• Vai trò đóng kịch theo kịch bản (role-play command centre)
• Phân tích hành vi lãnh đạo
• Đánh giá năng lực thật sự qua quyết định

Học gì từ sự cố Sông Đốc?

Mỏ Sông Đốc là một khu vực tương đối ổn định, đang trong giai đoạn kết thúc khai thác – điều đó càng làm sự cố cháy trở nên bất ngờ và cảnh tỉnh. Trong nhiều trường hợp, khủng hoảng đến từ:

• Một thiết bị nhỏ rò rỉ khí
• Một công đoạn tháo dỡ thiếu giám sát
• Một nhân sự thiếu kỹ năng xử lý khẩn cấp
• Một người quản lý chưa có nhiều kinh nghiệm trải qua mô phỏng tình huống khủng hoảng nghiêm trọng

Không ai muốn ứng phó với khẩn cấp khi đang học cách ứng phó. Hãy chuẩn bị trước.

Yêu cầu về năng lực và hành vi của người quản lý khẩn cấp

Theo các hướng dẫn quốc tế từ OPITO, HSE UK và API, một người chỉ huy ứng phó khẩn cấp phải hội đủ 4 nhóm năng lực cốt lõi:

• Situational Awareness – Nhận thức tình huống:
  Nhận diện mối đe dọa trong thời gian ngắn, hiểu rõ phạm vi ảnh hưởng và xác định đúng mức độ rủi ro.
• Decision-Making Under Pressure – Ra quyết định áp lực cao:
  Quyết định dứt khoát, không ngập ngừng, dựa trên nguyên tắc ưu tiên sinh mạng và ổn định hệ thống.
• Leadership & Communication – Lãnh đạo và giao tiếp:
  Giữ được sự tin tưởng của đội ngũ, sử dụng lệnh rõ ràng, ngôn ngữ phù hợp trong điều kiện khẩn cấp.
• Stress Management – Quản lý cảm xúc và tâm lý:
  Khả năng kiểm soát bản thân, tránh hành vi cực đoan, và giữ được năng lực suy luận logic trong hỗn loạn.

Những yếu tố này không thể đạt được chỉ qua kinh nghiệm hiện trường – chúng phải được huấn luyện bằng mô phỏng khủng hoảng, phân tích hành vi và phản xạ có điều kiện, như trong chương trình OPITO MEM.

Đăng ký khóa học tại PVD Training

PVD Training là đơn vị cung cấp khóa đào tạo MEM – OPITO tại Việt Nam với:

• Phòng mô phỏng Control Room hiện đại chuẩn OPITO
• Đội ngũ giảng viên dày dặn kinh nghiệm trong việc dạy và xử lý các tình huống khẩn cấp.

📧 Email: [email protected]
📞 Hotline: 0254 3625 999
🌐 Website: www.pvdtraining.com.vn